Δευτέρα 11 Ιουλίου 2011

Νυμφών Τόπος– μέρος α΄

Συνεχίζοντας την περιήγηση σε τοποθεσίες τση Κερκυραϊκής υπαίθρου όπου η φύση ανταμώνει με την ιστορία και τον μύθο δεν θα μπορούσαμε να μην κάμουμε μια στάση στσι Νυμφές μια περιοχή ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για τους θιασώτες των περιπλανήσεων.
Και επειδής ένα βίνδεο αξίζει όσο 100.000 λέξεις δείτε εδώ (ευχαριστώ Νίκο-Δημήτριε)  ένα απόσπασμα της εκπομπής «Γυρίσματα» αφιερωμένο στσι Νυμφές.
Νυμφές
Πρόκειται για ένα παλαιότατο χωριό που ξεπροβάλλει σε μια λοφώδη τοποθεσία, υψομέτρου 200μ, όπου η φύση δεν τσιγκουνεύτηκε ούτε το πράσινο ούτε τα τρεχούμενα νερά.

Θρύλοι και Ιστορία
            Σύμφωνα με την μυθολογία οι νύμφες ενδημούσαν σε περιοχές όπου υπήρχε αφθονία νερών και βλάστησης. Γι’ αυτό ίσως η παράδοση ισχυρίζεται ότι αυτές οι μυθικές κυράδες χάρισαν το όνομα τους στο χωριό των Νυμφών.
Ψαχουλεύοντας λίγο παραπάνω την παράδοση μαθαίνουμε ότι η περιοχή θεωρείται πως κατοικούνταν από τα αρχαία χρόνια (όχι αδύνατο αν αναλογιστεί ότι  νερό = ζωή) και ότι ναός του Αγίου Κωνσταντίνου είναι χτισμένος στην θέση αρχαίου ιερού (όχι ασυνήθιστη ταχτική). Λέγεται ακόμη ότι το χωριό προ 700ετίας βρισκόταν ανατολικότερα της σημερινής του θέσης.
Αν ψάξουμε στα πραγματικά τεκμήρια θα δούμε ότι οι Νυμφές μας συστήνονται επίσημα για πρώτη φορά το 1347 ως Νηφές. Μετείχαν μαζί με άλλα 22 χωριά της περιοχής Όρους στην ανέγερση του ναού του Παντοκράτορα στην ομώνυμη κορυφή. Αυτό μνημονεύεται στο σωζόμενο ιδρυτικό του ναού που συντάχθηκε εκείνη την χρονιά.
Φαίνεται ότι το χωριό ήταν σημαντικό στα παγιά τα χρόνια, προφανώς λόγω της προικισμένης περιοχής και της θέσης του. Γι’ αυτό και οι Βενετσιάνοι είχαν στήσει διοικητήριο εκεί για την επόπτευση και προστασία της ευρύτερης περιοχής.

Εβουρλιστήκανε  οι παπάδες
Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι στις Νυμφές τελείται, εκτός των άλλων, μια από χαρακτηριστικότερες λαογραφικές εκδηλώσεις του νησιού, ο ασυνήθιστος «Χορός των Παπάδων». Αυτό το έθιμο λαμβάνει χώρα την Κυριακή της Τυροφάγου μέσα στον ναό του Αγίου Κωνσταντίνου. Κατά την εκτέλεση του δρώμενου ο αρχαιότερος παπάς σέρνει έναν αργό χορό, ακολουθούμενος από άλλους ιερείς και λαϊκούς. Τραγουδά πρώτος τον κάθε στίχο του άσματος, τον οποίο επαναλαμβάνουν οι υπόλοιποι εν χορώ. Η εκδήλωση αυτή τηρείται με κάποιες μικροδιαφορές και στα χωριά Επίσκεψη και Κληματιά. Σχετικά με την προέλευση του κάποιοι μελετητές υποστηρίζουν ότι χάνεται στα προχριστιανικά χρόνια.
Μπορείτε να πάρετε μια γεύση της τέλεσης του δρώμενου στις Νυμφές εδώ και στην Επίσκεψη εδώ.
Ύδωρ το Ζωογόνο
Το χωριό είναι χτισμένο στην πλευρά μιας μικρής κοιλάδας, μέσα στην οποία κυλούν τα νερά τση πηγής των Νυμφών. Τα νερά αυτά κάποτε ήταν η ζωτική φλέβα του χωριού. Εχτός της κάλυψης αρδευτικών και υδρευτικών αναγκών, έθεταν σε κίνηση τους, απαραίτητους για την αγροτιά, νερόμυλους που βρισκόταν κάτω απ’ το χωριό και προς τα βορειοδυτικά του. Ο Πάρτς μάλιστα αναφέρει ότι προς τα τέλη του 19ου αιώνα λειτουργούσαν 21 νερόμυλοι στην περιοχή. Σήμερα υπάρχουν ακόμη τα ερείπια κάποιων από αυτούς όξω απ’ το χωριό.
Η πρώτη μνεία που έχουμε για την παρουσία μύλων στην περιοχή των Νυμφών γίνεται το 1371 σε ένα έγγραφο παραχώρησης προνομίων στο Ασκηταριό. Από αυτό μαθαίνουμε, εχτός των άλλων, ότι η καθολική αρχιεπισκοπή είχε υπό την ιδιοκτησία της έναν μύλο κάτω από το χωριό «πλησίον την στράτα, όπου υπάγη εις την Αγία Παρασκευή». Ίσως, αν η θέση του χωριού δεν άλλαξε από τον 14ο αιώνα, αυτός ο μύλος να βρισκόταν στην περιοχή όπου υπήρχαν στο πρόσφατο παρελθόν οι μύλοι των Νυμφών. Μεταγενέστερα, το 1524 και το 1527, τα τεκμήρια μιλούν για την ύπαρξη μύλων στον Πλάτωνα.
Μιας και αναφέρθηκε η Αγία Παρασκευή να πούμε ότι πιθανόν αυτή αναφέρεται σε κάποιον υπαρκτό τότε ναό. Ή ταυτίζεται με τα «σπιτότοπα με κύπο και δένδρα ελαικά οπία υπάρχουν εις την περιοχή των Νυμφών λεγάμενα εις την Αγία Παρασκευήν» που απαντώνται σε ένα έγγραφο του 1583. Δεν αποκλείεται όμως να πρόκειται για το χωριό Αγία Παρασκευή που υπήρχε κάπου στην περιοχή Όρους μέχρι τις αρχές του 16ου αιώνα.

Πηγές
  • http://places2b.eu/102?quicktabs_images=third
  • www.corfuhistory.eu
  • Ανδηγαυική Κέρκυρα (13ος-14ος αι.) - Σ. Ασωνίτης
  • Κερκυραϊκά, τόμοι Α΄ και Β΄ - Ι. Μπουνιάς
  • Η νήσος των Κορυφών τον 16ο αιώνα - Χ Κόλλας
  • Η νήσος Κέρκυρα – Joseph Partsch
  • Ντόπιοι

2 σχόλια:

  1. Εξαιρετικό άρθρο και εξαιρετικό blog. Μήπως έχετε ολόκληρο τον χάρτη που απεικονίζεται στο παραπανω αρθρο;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστούμε θερμά για τα καλά σας λόγια! Ο χάρτης υπάρχει στην ψηφιακή βιβλιοθήκη της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b5962269m.r=corfu?rk=171674;4

      Διαγραφή