Κυριακή 22 Ιουλίου 2012

Λιμνών λόγια – μέρος ε΄


Ερημίτης, ένα ζωτικό οικοσύστημα
Στα μέρη του Ερημίτη, στο βάθος στην ρίζα του λόφου, η Βρωμόλιμνη


Ο ξακουστός πλέον, λόγω της επικείμενης εκποίησης του η οποία θα σώσει την Ελλάδα και θα την καταστήσει παγκόσμια οικονομική υπερδύναμη, Ερημίτης συντηρεί ένα παρθένο οικοσύστημα βαρύνουσας περιβαλλοντικής αξίας. Φιλοξενεί τρία μικρά υγροτοπικά οικοσυστήματα, την λίμνη Βρωμόλιμνη, την λίμνη Άκολη και την λίμνη Σαβούρα, τα οποία έχουν μείνει σχεδόν ανεπηρέαστα από την ανθρώπινη δραστηριότητα και περικλείονται από ένα ιδιαίτερο γεωγραφικό μόρφωμα, συνδυασμό λόφων και βραχωδών ακτών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να σχηματίζεται ένας σπουδαίος υγροβιότοπος και φυσικά ένα τοπίο ξεχωριστής φυσικής ομορφιάς.
Μαζί με  την λιμνοθάλασσα Αντινιώτη και την λιμνοθάλασσα του Βουθρωτού στην Αλβανία απαρτίζουν ένα ενιαίο σύνολο υγροβιότοπων, αρκετά σημαντικό για την μεταναστευτική ορνιθοπανίδα. Φυσικά στον Ερημίτη ενδημούν και άλλα είδη της Κορφιάτικης πανίδας με σημαντικότερο το φημισμένο, αν και εξαιρετικά σπάνιο πλέον καθότι απειλείται με εξαφάνιση στο νησί, θηλαστικό βίδρα (επιστημονικά Lutra Lutra, αγγλιστί Otter).
Το τοπίο φυσικά δεν θα μπορούσε να μην φιλοξενεί και μια πλούσια χλωρίδα, τυπική των μεσογειακών παραθαλάσσιων περιοχών, που σκορπά απλόχερα τα στολίδια της αλλά και να χαρίζει ονόματα σε τοποθεσίες. Πουρνάρια, σχίνοι, σπάρτα, κουραμιές, ρείκια, ασπάλαθρες, ασπέρδουκλες, κοκκυκιές, αγραπιδιές, παλιούρια και άλλα πολλά καθώς και διάφορα είδη αγριολούλουδων. Αξιοσημείωτη είναι επίσης και η ύπαρξη λίγων αριών και φτελιών. Το γεγονός αυτό μαρτυρά ότι η βλάστηση δεν έχει αλλάξει πολύ τα τελευταία 240 χρόνια όπως αποδεικνύεται από τοπογραφικό του 1773 όπου μνημονεύονται τα τοπωνύμια Φτελιά και Αριά. Ενδεικτικά του είδους των δέντρων που υπήρχαν τότε σ’ αυτά τα μέρη. Δεδομένης μάλιστα της μικρής αγροτικής εκμετάλλευσης του χώρου, ίσως εδώ να αποτυπώνεται μια εικόνα της αρχέγονης βλάστησης του νησιού και της μορφής που είχε το περιβάλλον του πριν κάμποσους αιώνες.
Με αυτά λοιπόν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά το οικοσύστημα καθίσταται εξαιρετικά πολύτιμο. Ήδη από το 1993 ο Xavier Gémillet, γάλλος βιολόγος ο οποίος μεταξύ αλλων έχει ασχοληθεί και με την υδρόβια πανίδα του νησιού δημοσιεύοντας σχετικές μελέτες, είχε προτείνει την δημιουργία ενός καταφυγίου άγριας ζωής στον Ερημίτη, κυρίως προς όφελος της απειλούμενης βίδρας, επισημαίνοντας πως ο βαθμός μόλυνσης, οικοδόμησης και όχλησης σ’ αυτόν τον τόπο ήταν πολύ μικρός και το οικοσύστημα ιδανικό. Επί λέξει ένα «Otter Haven». Φυσικά δεν ήταν ο μόνος αφού κατά καιρούς φορείς και σύλλογοι, αναγνωρίζοντας την αξία του χώρου, έχουν κάνει προσπάθειες να ληφθούν μέτρα προστασίας. Έτσι 20 χρόνια μετά η πολιτεία, ενστερνιζόμενη τις προτάσεις, προτίθεται ευχαρίστως να διαθέσει ένα μέρος του Ερημίτη προς αξιοποίηση και την κατασκευή ενός καταφυγίου. Όχι βέβαια για την φιλοξενία της Lutra Lutra και άλλων ειδών άγριας ζωής, αλλά για την φιλοξενία αλλοδαπών μελών του πολυπληθούς αποδημητικού, κατά τους θερινούς μήνες, είδους Homo Sapiens (κατά πόσο είναι sapiens βέβαια είναι άλλο θέμα, ίσως το σάπιενς ταιριάζει περισσότερο). Γίνεται εμφανές λοιπόν πως θα διαταραχθεί ανεπανόρθωτα η ισορροπία του οικοσυστήματος που διατηρείται εκεί επί κάμποσους αιώνες και μάλλον η υποβάθμιση θα είναι αναπόφευκτη. Είναι που το ‘λεγαν στον επίλογο του εξαιρετικού εγχειριδίου του οικοσυστήματος του Ερημίτη. Θέλουμε, λέει, «να μείνει ο τόπος κληρονομιά για τις επόμενες γενιές όπως και εμείς τον κληρονομήσαμε από τους προηγούμενους. Να μην γίνει ένα ακόμα θύμα του κέρδους και της οικοπεδοποίησης». Τς τς τς μα να μην μπορούν να διακρίνουν πόσο θα ομορφύνει με λίγο τσιμέντο αυτό το άσχημο τοπίο….

Βρωμόλιμνη

Η νοτιότερη λίμνη της περιοχής ακούει στο όνομα Βρωμόλιμνη. Σφιχτά αγκαλιασμένη από το πράσινο απλώνεται δίπλα από μια παραλία και την χωρίζει μια στενή λωρίδα ακτής από την θάλασσα. Βεβαίως τα σκουπίδια δεν θα μπορούσαν να λείπουν αλλά η φύση τους μαρτυρά ότι μάλλον τα ξέβρασε το κύμα και δεν τα πέταξαν περαστικοί. Είναι γνωστή με αυτό το όνομα τουλάχιστον από το 1773. Α επίσης βρίσκεται εντός της έκτασης που πρόκειται να παραχωρηθεί προς αξιοποίηση από το δημόσιο.

Άκολη

Λίγο πιο βόρεια υπάρχει, πλαισιωμένη από πυκνή βλάστηση, η λίμνη Άκολη. Την έχει αράξει και αυτή δίπλα από το κύμα από το οποίο την προστατεύει μια στενή παραλία. Βαθμός ρύπανσης τα ίδια πάνω κάτω με την προηγούμενη. Η γειτνίαση της με την θάλασσα φαίνεται πως θεωρήθηκε ευνοϊκή, σε προηγούμενες εποχές, για την δημιουργία βιβαρίου. Αυτό συμπεραίνεται από τα απομεινάρια ή μια απόπειρα κατασκευής, δεν είναι γνωστό αν προχώρησε το έργο, ενός τάγιου. Η λίμνη σημειώνεται στο τοπογραφικό του 1773 με την ίδια ονομασία..

Τα απομεινάρια του τάγιου στην Άκολη


Σαβούρα

Η Σαβούρα είναι η βορειότερη λίμνη. Όνομα και πράγμα. Λογικό είναι αφού επέλεξε να ξαπλώσει δίπλα από την παραλία του Αυλακίου, για να κάνει ηλιοθεραπεία μαζί με τους λουόμενους, πληρώνει το τίμημα δεχόμενη λογής λογής σκουπίδια. Αυτά έχει ο πολιτισμός. Απαντάται και αυτή από το 1773 με το ίδιο τοπωνύμιο.



Πηγές
  • Εγχειρίδιο του οικοσυστήματος του Ερημίτη από τον (πρώην) Δήμο Κασσωπαίων, το οποίο είχε την ευγενική καλοσύνη να το ανεβάσει στο διαδίκτυο η ομάδα συντελεστών του δικτύου EcoCorfu. http://ecocorfu.gr/download/OIKOSYSTHMA_ERHMHTH_DHMOS_KASSOPAION.pdf

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου