Γαϊδαράνα
Η Γαϊδαράνα αποτελείται oυσιαστικά από μια ομάδα μικρών λιμναίων
σχηματισμών που βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους.
 |
| Λούμπες..... |
 |
| .... και λούμπες. |
Οι λίμνες της Γαϊδαράνας, στολισμένες με βούρλα και περικυκλωμένες από
λυγερόκορμες λεύκες, βρίσκονται διασκορπισμένες σε έναν «λειμώνα των ασφοδέλων»
(ασφόδελος = ασπέρδουκλας στα κερκυραίικα). Μερικοί λοφίσκοι εμπλουτίζουν λίγο
το ανάγλυφο και σχηματίζουν φρυγανότοπους. Τα σύνορα του λιβαδιού ορίζονται από
μια πληθώρα δέντρων και θάμνων μεταξύ των οποίων και κάποιες κοκκυκιές (Cercis
siliquastrum) που δίνουν, την άνοιξη, τις ξεχωριστές τους πινελιές στον καμβά. Όλα
αυτά τα στοιχεία σχηματίζουν ένα όμορφο τοπίο ιδιαίτερα ελκυστικό για τους
φυσιολάτρες καθότι προσφέρει ευκαιρίες για περιπλανήσεις. Μονοπάτια διασχίζουν
το λιβάδι και μπορεί να τα ακολουθήσει κανείς για πάει νοτιοδυτικά προς την
μονή του Αγίου Ονουφρίου ή νοτιοανατολικά προς την Καβουρόλιμνη.
 |
| Κίτρινο χαλί μας έστρωσαν.... |
 |
| .... οι νεράιδες τση λούμπας.... |
 |
| .... μα δεν τις είδαμε πουθενά. |
Που οφείλει την ονομασία της δεν
ξέρουμε αλλά, αν δεν προέρχεται από παραφθορά, προφανώς μπορούμε να την
συνδέσουμε με γαϊδάρους. Ούτε γνωρίζουμε την παλαιότητα της ονομασίας της. Πιθανόν
μπορεί να ταυτιστεί με την Lago Gaudar που εμφανίζεται σε χάρτη της
Κέρκυρας των αρχών του 18ου αιώνα και απεικονίζεται να καταλαμβάνει
μεγάλη έκταση. Κατά το παρελθόν υπήρχε ανθρώπινη δραστηριοποίηση στην περιοχή
όπως μαρτυρούν κάποια ερειπωμένα αγροτόσπιτα προηγούμενων αιώνων. Επίσης η
τοποθεσία έχει συνδεθεί και με ένα θρύλο που σχετίζεται με την παρακείμενη στην
λίμνη, μονή του Αγίου Ονουφρίου.
 |
| Η μονή του Αγίου Ονουφρίου ξεπροβάλλει πάνω από τον "Ασφοδελόν Λειμώνα (τμήμα του Άδη κατά την μυθολογία)". |
Ως υγρότοπος ελκύει φυσικά έναν
σημαντικό αριθμό μελών του ζωικού και φυτικού βασιλείου συνθέτοντας έτσι έναν
σημαντικό οικοσύστημα, εξαιρετικά ευαίσθητο όμως αφού είναι μικρό και κλειστό.
Επιστήμονες έχουν τονίσει την σημαντική του αξία και ανάγκη προστασίας του. Γι’
αυτό έχει αναγνωριστεί και υποτίθεται πως «προστατεύεται» σύμφωνα με ευρωπαϊκούς
κανονισμούς. Πάρα ταύτα το μέλλον της διαγράφεται ζοφερό κρίνοντας από τον
επιθετικό χαρακτήρα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων εν γένει στο νησί. Επίσης το
αιώνιο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων του νησιού περνάει από τα μέρη
της Γαϊδαράνας. Πόρισμα μελέτης οχλουσών χρήσεων, δημοσιευμένης από την
νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, πρότεινε, κατόπιν κατάλληλης επεξεργασίας, την
κατασκευή ΧΥΤΥ στην περιοχή των Πουλάδων. Εκεί δηλαδή όπου βρίσκονται η
Γαϊδαράνα, η Καβουρόλιμνη και άλλες.
 |
| Αγροτόσπιτο άλλων εποχών. |
Πηγές
Που οφείλει την ονομασία της δεν
ξέρουμε αλλά, αν δεν προέρχεται από παραφθορά, προφανώς μπορούμε να την
συνδέσουμε με γαϊδάρους. Ούτε γνωρίζουμε την παλαιότητα της ονομασίας της. Πιθανόν
μπορεί να ταυτιστεί με την Lago Gaudar που εμφανίζεται σε χάρτη της
Κέρκυρας των αρχών του 18ου αιώνα και απεικονίζεται να καταλαμβάνει
μεγάλη έκταση. Κατά το παρελθόν υπήρχε ανθρώπινη δραστηριοποίηση στην περιοχή
όπως μαρτυρούν κάποια ερειπωμένα αγροτόσπιτα προηγούμενων αιώνων. Επίσης η
τοποθεσία έχει συνδεθεί και με ένα θρύλο που σχετίζεται με την παρακείμενη στην
λίμνη, μονή του Αγίου Ονουφρίου. 
Χωρίς λόγια... Και οι φωτό... πανέμορφες!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣ' ευχαριστώ Μαρία. Ας με συγχωρήσει το χωριό σου που δεν το έπιασα καλά στον φακό. Άλλη φορά!
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ λίμνη αυτή είχε αποξηρανθεί στις αρχές του 19ου αιώνα και σήμερα βλέπουμε στην ουσία τμήματα της λίμνης που έχουν απομείνει.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ αποστράγγιση είχε ξεκινήσει επί Ενετοκρατίας όπως απόδεικνύεται από επιπεδογραφία του 1774 που φυλάσσεται στα αρχεία της Κέρκυρας και απεικονίζει την περιοχή με αποστραγγιστική τάφρο, καλλιεργούμενα εδάφη και αρκετά μικρή επιφάνεια λιμνών.
ΔιαγραφήΗ αποστράγγισις τής Γαϊδαράνας έγινε μεταξύ τών ετών 1699 καί 1750 κατόπιν αναθέσεως εργολαβίας τών Βενετσιάνικων Αρχών καί εκτελέστηκε από τούς αδελφούς Χαλικιόπουλο καί συγγεκριμένα από τόν Νικόλαο. Τό "τάγιο" ξεκινούσε από τήν Ρουφίχτρα ή Φουντάνα κάτωθεν καί αριστερά τής Μονής τού Αγ. Ονουφρίου καί μέ κατεύθυνση Βορειοανατολική κατέληγε στήν σημερινή επαρχειακή Παλαιοκαστρίτσας, πλησίον τού Φέλεκα εκεί πού ήταν άλλοτε τό κέντρο Ποντερόσσα. Εκεί χυνόταν στόν Κακότραφο ό οποίος καταλήγει στόν Δαφνίλα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστούμε πολύ για τις πληροφορίες, άκρως ενδιαφέρουσες! Ναι, το τάγιο φαίνεται καθαρά στην επιπεδογραφία του 1774 που ανέφερα παραπάνω και είναι ακόμη εμφανές στις μέρες μας.
ΔιαγραφήΚύριε Σκαλίτη:
ΑπάντησηΔιαγραφήΠεριδιαβάζοντας νεώτερους τουριστικούς αλλά καί "επίσημους" "κρατικούς" νεώτερους χάρτες, διαπίστωσα ότι οί λίμνοπούλες πού αναφέρονται στό άρθρο σας ώς απομεινάρια τής αποξηρανθείσης λίμνης Gaudar (Γαϊδεράνας), κακώς - κάκιστα αναφέρονται πιά ώς "Λίμνες Φοντάνα". Δέν γνωρίζω από πού καί πότε αρχίζει ή παρανόησις (καί ή νεώτερη "κακομοιριά" γενικώτερα) αλλά μπορώ νά πληροφορήσω υπεύθυνα τό αναγνωστικό σας κοινό ότι:
Η λίμνη στά ανατολικά τής Valle di Gaiderana (Κοιλάδος τής Γαϊδεράνας), δηλαδή τό μεγαλύτερο κατάλοιπο τής παλαιάς λίμνης πού "επέζησε" μετά τήν αποξήρανση, εξακολούθησε νά λέγεται (βενετσιανιστί !) Gran Gaiderana (Μεγάλη Γαϊδαράνα), οί δέ λιμνοπούλες στό δυτικό μέρος τής κοιλάδος, αρχίζοντας από νότια πρός βορράν είναι: Φουντάνα ή Ρουφίχτρα (αυτή πού βρίσκεται κάτω από τό νύν μοναστήρι τού Αγ. Ονουφρίου, οί δέ υπόλοιπες έχουν τά ονόματα (καί παρατσούκλια) τών παρακείμενων πρώην αενάων καλλιεργητών (ή σέμπρων) τών προηγούμενων αιώνων, καί είναι: τού Κορωνάκη, τού Σκάλιαρη, τού Μπουρή καί τού Βάντου ! Νά σημειώσω επίσης ότι αυτές οί λιμνοπούλες ήταν γνωστές μέ τήν γενικώτερη ονομασία "Καμπάκια τού Γιαλλινά - Σπάθα" από τίς ομώνυμες ιδιοκτησίες. Αυτά τά ολίγα γιά αποκατάσταση τής ορθότητος.