Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2016

Οι δρόμοι έχουν τη δική τους ιστορία

    Στις 21 Μαϊου 1864 τα Επτάνησα ενώθηκαν με τη μητέρα Ελλάδα. Στο πλαίσιο του εξελληνισμού των ενσωματωμένων νέων περιοχών στο Ελληνικό κράτος ήταν και οι αλλαγές στις ονομασίες των οδών. Στην επίσημη εφημερίδα της κυβέρνησης  αριθμ. φύλλου 76 της 23ης Οκτωβρίου 1865, μετά την από 28 Αυγούστου 1865 απόφαση  του Επαρχιακού Συμβουλίου, δημοσιεύθηκαν οι παλιές και οι νέες ονομασίες των οδών της πόλης. Οι πρότερες ονομασίες ήταν εμπνευσμένες κυρίως από χωρικές οντότητες του άστεως. Ιδιοκτησίες αρχοντικών οικογενειών, εξού και τα επώνυμα (Πετρετίν, Καρτάνου, Τουρλίνου, Βαρούχα κλπ), θρησκευτικά κτίσματα (Παπαντή, Αγία Τριάδα, Παλαιά Συναγωγή κλπ) και άλλες κατασκευές (Τρια Πηγάδια -Tre Pozzi-, Πόρτα Ραϊμόντα, Βόλτο του Αγίου κλπ). Μεταξύ άλλων η ονοματοδότηση μπορεί να προερχόταν και από τη χρηση του χώρου (εμπόρων -merchanti-, τσαγκάρηδων -caleghieri- κλπ). Η μετάβαση βρήκε ελάχιστες οδούς να κρατούν την αρχική τους ονομασία και η ζυγαριά της πηγής έμπενευσης γέρνει πια προς ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα έναντι των χωρικών οντοτήτων.


ΑΡΙΘΜ.76
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΕΦΗΜΕΡΙΣ
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Κέρκυρα, τη 23 Οκτωβρίου 1865

Πίναξ των ονομάτων των οδών της Πόλεως κατά την από 28 Αυγούστου 1865 Απόφασιν του Επαρχιακού Συμβουλίου

αύξων αριθμός
Ονόματα των οδών κατά τον υπάρχοντα εις την Διεύθυνσιν του Μηχανικού παλαιόν χάρτην της πόλεως
Νέα ονόματα ως είρηται αποφασισθέντα
Διασαφίσεις
1
(Ανώνυμος)
Πλατεία Ενώσεως
Ένθα μετά την έλευσιν του ο ελληνικός στρατός εγυμνάσθη την πρώτην φοράν
2
(Ανώνυμος)
Λεωφόρος Γεωργίου
Εις ανάμνησιν της μετά την Ένωσιν ελεύσεως του Βασιλέως ημών
3
Monte di pieta
Οδός Καποδιστρίου
Εν η υπάρχει η οικεία ένθα εγεννήθη ο αείμνηστος Κυβερνήτης
4
Calle Santa Trinita
Οδός Φλαγγίνου
(σημερινή οδός Ιωάννου Φωκά)
Κερκυραίου καθυδριτού του εν Ενετία ομωνύμου Ελληνικού Εκπαιδευτηρίου
5
Avierinu
Οδός Ομήρου (σημερινή οδός Μαργαρίτη Αλμπάνα - Μηνιάτη)
Εξυμνήσαντος την ευφορίαν, καλλονήν και φιλοξενίαν  της νήσου ταύτης
6
Agorastu
Οδός Δημοδόκου
Του παρ' Ομήρου επαινεθέντος Κερκυραίου αοιδού
7
(Ανώνυμος)
Οδός Λευκίμνης
Εις ανάμνμησιν αρχαίας κερκυραϊκής νίκης
8
Calle Faneromeni
Οδός Σουλίου
Εξ' ου πολλοί αδελφοί κατέφυγον στην Κέρκυρα
9
Calle Petretin
Οδός Πετρετού
(Σπυρίδωνος) διάσημου συγγραφέως Κερκυραίου
10
Calle Santa Veneranda
Οδός Συβότων (σημερινή οδός Μαβίλη)
Εις ανάμνησιν αρχαίας Κερκυραϊκής νίκης
11
Calle Quartano
Οδός Προβούλων (σημερινή οδός Λεωνίδα Σερεμέτη)
Νομοθετικής εξουσίας των αρχαίων Κερκυραίων
12
Calle Larga
Οδός Μουστοξύδου
Περικλεούς φιλολόγου και ιστοριογράφου Κερκυραίου υπερμάχου δε των πολιτικών δικαιωμάτων της Επτανήσου
13
Calle Platitera
Οδός Αλέας (σημερινή οδός Ιδρωμένων)
νομοθετικής εξουσίας των αρχαίων Κερκυραίων
14
Calle Racapidi
Οδός Αριστοτέλους
Διαμέναντος ενταύθα και περιγράψαντος το κατά τους χρόνους Κερκυραϊκόν πολίτευμα
15
Calle Lascari
Οδός Φιλίσχου
Αρχαίου και διάσημου ποιητού Κερκυραίου
16
Calle Cefala
Οδός Επάρχου
(Αντωνίου) διάσημου φιλολόγου Κερκυραίου συγγράψαντος κατά την ΙΕ' εκατονταετηρίδα την πρώτην νεοελληνικήν γραμματικήν, και δι επών θρηνήσαντος την άλωσιν της Κωνσταντινουπόλεως
17
Calle Tosi
Οδός Νικάνδρου
Του Νουκίου Κερκυραίου περιηγητού, περιγράψαντος δε και την επί Σουλεϊμάνου πολιορκίαν Κέρκυρας
18
Calle Conti
Οδός Δουκάδων (σημερινή οδός Γρηγορίου Μάνου)
Εις ανάμνησιν νίκης κατά των Γενουίνσιων εν έτει 1403
19
Calle Bondioli
Οδός Βονδιόλου
(Πέτρου Αντωνίου) διασήμου Κερκυραίου ιατρού
20
Calle Cassimati
Οδός Κικέρωνος (μετά οδός Συβότων, σημερινή οδός Παναγιώτου Γιωτοπούλου)
Διαμείναντος επί τινά καιρόν ενταύθα
21
Calle Rosario
Οδός Ουϊδμάνου (σημερινή οδός Στυλιανού Βλασσόπουλου)
Τελευταίου γενικού προνοητού της Ενετίας, όστις προσκτήσας την αγάπην των Κερκυραίων διέμεινε μετά την πτώσιν της Ενετοκρατίας ενταύθα ένθα και απεβίωσε
22
Largo teatro e strada Porta Raimonda
Οδός Γύλφορδ
Φιλέλληνας ευεργετήσαντος την Ελληνικήν νεολαίαν και καθιδρύσαντος το  ενταύθα Ιόνιον Πανεπιστήμιον
23
Largo Porta Raimonda e larga Agorasto
Πλατεία Αγίου Αθανασίου
Εις ανάμνησιν της εκεί υπαρχούσης εκκλησίας και του ομωνύμου προμαχώνος
24
Strada Trivoli, Tezon & Quartano
Οδός Αλεξάνδρου (σημερινή οδός Άγγελου Ψωρούλα)
Του Μεγάλου, επισκεφθέντος ενταύθα τον διδάσκαλόν του Αριστοτέλην
25
Calle Racapidi e Pοlιdoro
Οδός Βουλής (σημερινή οδός Ιονίου Βουλής)
Νομοθετικής αρχής παρά της αρχαίοις Κερκυραίοις
26
Strada Tribunali e Largo Bonifacio
Οδός Δικαστηρίων (σημερινή οδός Δημητρίου Κόλλα)
Ένθα υπάρχει το κατάστημα τούτον
27 (σελ.3)
Largo dei Tribunali
Πλατεία Σήτωνος
Αρμοστού εισαξάντος εις απάσας τας Αρχάς του Ιονίου Κράτους ως επίσημον την Ελληνικήν γλώσσαν, και επί της αρμοστείας του οποίου η Επτάνησος, κατά το 1849, απήλαυσε της ελευθεροτυπίας και της ελευθέρας των αντιπροσώπων εκλογής 
28
Strada Bailaggio
Οδός Μοτζενίγου
Αειμνήστου ευργέτιδος της Κερκυραϊκής νεολαίας
29
Calle dell' Acque e strada Reale
Οδός Ευγενίου
Του Βουλγάρεως, προς ον η ημετέρα θρησκεία και γλώσσα ουκ ολίγα οφείλουσιν
30
Calle Santi Pandi
Οδός Αγίων Πάντων
Εν η υπάρχει η ομώνυμος εκκλησία
31
Calle San Zuanne
Οδός Σεβαστιανού
Πρώτου ηγεμόνος Κερκύρας αποδεχθέντος τον Χριστιανισμόν και από Δοβιανού μετονομασθέντος Σεβαστιανού
32
Calle dell' Erbe e strada mercanti
Οδός Νικηφόρου
Του Θεοτόκη, σοφωτάτου θεολόγου και μαθηματικού
33
Cale dei caleghieri, San Basilio e fabbriche nuove
Οδός Αγίου Βασιλείου
Εκ της ομωνύμου εκκλησίας
34
Calle Chiessari
Οδός Κορινθίων
Αποικησάντων εις Κέρκυραν
35
Calle Padri
Οδός Αγίων Πατέρων
Εκ της ομωνύμου εκκλησίας
36
Calle Calichiopulo e Marietti
Οδός Δελβινιώτου
Εν η υπάρχει η οικία του διάσημου ποιητού Κερκυραίου Νικολάου, του συν τοις άλλοις λίαν επιτυχώς την Οδύσσειαν εμμέτρως εξιταλίσαντες
37
Calle della Sinagoga vecchia
Οδός Παλαιολόγου
(Θωμά) φέροντες εισέτι τίτλον αυτοκράτορος και επισκεφθέντος, κατά το 1462, την νήσον τούτην,  ένθα διέμενον η σύζυγος και τα τέκνα αυτού ότε μετέβη εις Ρώμην
38
Strada Cappello
Οδός Καπέλου
(Αντωνίου) Ενετού προνοητού, κατατροπώσαντος  το 1633, τους βαρβάρους πειρατάς οίτηνες ελεηλάτουν τας νήσους του Ιονίου
39
Calle Santa Sofia e Odigitria
Οδός Αγίας Σοφίας
Εν η υπάρχει η ομώνυμος εκκλησία
40
Calle Comioti e Sinagoga Nuova
Οδός Βελισαρίου
Επισκεφθέντος την νήσον ταύτην εις την προς απελευθέρωσιν της Ιταλίας κατά των Γότθων εκστρατείαν αυτού
41
Strada Tre Pozzi
Οδός Σουλεμβούργου
Υπερμάχου της νήσου ταύτη στρατηγού κατά των πολεμίων Οθωμανών εν έτει 1716
42
Calle Tenedos
Οδός Σολωμού
Περικλεούς της νέας Ελλάδος ποιητού ενταύθα επί πολλά έτη διαμείναντος και αποβιώσαντος
43
Calle Fonteghi
Οδός Προσαλέντου
Εν η υπάρχει η οικία του αγαλαμπατοποιού Κερκυραίου μαθητού του Κανόβα
44
Trimeri e Barucca
Οδός Δονά
Γενικού προνοητού επί Ενετοκρατίας, ευεργετήσαντος την νήσον δια της εν έτει 1768 εγκαθιδρύσεως του ενεχυροδανιστηρίου
45
Calle Turlino
Οδός Αλυπίου
Κερκυραίου στρατηγού διαπρέψαντος κατά των Σαρακηνών εν έτει 642
46
Rampa Spiliotissa
Οδός Κωνσταντίνου
Του Μεγάλου, αφιχθέντος εις την νήσον ταύτην ίνα επισκεφθή την μητέραν αυτού Αγίαν Ελένην
47
Calle Lemonia e San Salvatore
Οδός Αγίας Θεοδώρας
Ης σώζεται το Άγιον Λείψανον εν τη Μητροπόλει
48
Calle Spiliotissa
Οδός Μητροπόλεως
Εν ή η Μητρόπολις
49
Calle Bisi
Οδός Πανελληνίου (σημερινή οδός Μανιαρίζη - Αρλιώτη)
Εις ανάμνησιν του εν έτει 1850 καθιδρυθέντος εν τη οδώ ταύτη ομωνύμου και πρώτου Εθνικού Καταστήματος
50
Calle Mastraca
Οδός Φιλλελήνων
Των ευεργετησάντων την δεδουλωμένην Ελλάδα αλλοεθνών
51
Calle Bassan
Οδός Θεμιστοκλέους
Διαμείναντος επί τινά χρόνον εν τη νήσω ταύτη
52
Calle San Nicolo dei Vecchi e Cremasti
Οδός Κομνηνών
Εις ανάμνησην της ενταύθα διαμονής Αλεξίου του Αυτοκράτορος, και των προς απελευθέρωσιν της πόλεως αγώνων του Αυτοκράτορος Μανουήλ κατά των Σικελών
53 (σελ.4)
Calle Armeni
(calle Justiniani)
Οδός Ζήνωνος
Του μετά των ετέρων δύο Κερκυραίων μαρτύρων Ευσεβίου και Νέωντος κατηχηθέντος υπό των Αποστόλων Ιάσωνος και Σωσιπάτρου, και υπέρ της του Χριστού πίστεως μαρτυρήσαντος 
54
Calle San Nicolo e Piazza
Οδός Φιλαρμονικής
Εν ή υπάρχει το ομώνυμον Εθνικόν Κατάστημα
55
(Ανώνυμος)
Πλατεία Άδαμ
Εν ή κατά το 1831 ετελέσθη η δοξολογία δια την ενεργεία του αρμοστού κατασκευήν του Υδραγωγείου και ένθεν πρώτον ανεβρύησαν τα ύδατα
56
Calle Santa Croce
Οδός Ηπείρου
Μεθ ής στενώς συνδέεται η Κέρκυρα, ένθα υπάρχει και η εκκλησία της Υ.Θ. των Στεραιωτών
57
Calle Papulli
Οδός Σταυροφόρων (μετέπειτα οδός Ηπείρου, σημερινή Άρη Κασφίκη)
Διαμεινάντων ενταύθα επί τινάς μήνας κατά την εν έτει 1200 τετάρτην Σταυροφορίαν
58
Calle Volto del Santo
Οδός Καλοχαιρέτου
Του κομίσαντος ενταύθα το Λείψανον του Αγίου Σπυρίδωνος
59
Calle San Spiridione
Οδός Αγίου Σπυρίδωνος
Πολιούχου Κερκύρας
60
Calle Vianello
Οδός Θεοδοσίου
Παρέξαντος τη νήσω ταύτην μεγάλα προνόμια ένεκα της πίστεως και ανδρείας ας προς αυτόν και υπέρ αυτού έδειξαν οι κάτοικοι
61
Calle Xinda
Οδός Επιδάμνου
Κερκυραϊκής αποικίας
62
Calle Scordilli
Οδός Λέοντος
Ανταμείψαντος τας πιστάς προς αυτόν εκδουλεύσεις των Κερκυραίων δια της εις την Κέρκυραν απονομής της κυριαρχίας του Δυρραχίου και της Πρεβέζης
63
Calle Carazia
Οδός Αγίας Αικατερίνης
Εν ή υπάρχει η ομώνυμος εκκλησία
64
Calle Santa Caterina
Οδός Ουζακώφ
Ρώσου Αντιναυάρχου επί του οποίου κατά το 1800 συνεκροτήθη η Επτάνησος Πολιτεία και ανωρθώθη ο υπό των Ανδηγαυών κατά τον ΙΓ' αιώνα κατηργηθείς Αρχιεπισκοπικός θρόνος της Κέρκυρας
65
Calle Mazzoleni
Οδός Βουθρωτού
Εις ανάμνησιν αρχαίας Κερκυραϊκής νίκης
66
Calle della Chieropula
Οδός Αγίας Ελένης
Ήτις επεσκέφθη την νήσον ταύτην κατά την εις Ιερουσαλήμ πορείαν αυτής
67
Calle Cochini
Οδός Αγίας Κερκύρας
Ήτις ενταύθα εμαρτύρησεν υπέρ της του Χριστού πίστεως
68
Calle al Maggio
Οδός Ραρτούρου
Συνεργήσαντος εις την εν ταις αυταίς ημέραις του των Ορθοδόξων Εορτολογίου εόρτασιν των Δυτικών
69
Calle Barbati
Οδός Πιέρρη
Εν ή υπάρχει η οικία του Μαρίου του Πιέρρη διασήμου Κερκυραίου φιλολόγου Κερκυραίου καταλιπόντος την Βιβλιοθήκην αυτού εις το ενταύθα Πανεπιστήμιον
70
Calle San Michiele e Capodistria
Οδός Απολλοδώρου
Αρχιεπισκόπου Κερκυραίου παρευρεθέντος εν τη κατά το έτος 325 Συνόδω της Νικαίας
71
Mura
Οδός Αρσενίου
Κερκυραίου Επισκόπου εν έτει 912, Αγίου και Προστάτου της Κέρκυρας
72
(Ανώνυμος)
Πλατεία Αγίου Νικολάου
Εν ή υπάρχει η ομώνυμος εκκλησία
73
Calle Antiviniotissa
Οδός Προσφόρου
Ευεργετήσαντος την Κέρκυραν δια πλουσίου κληροδοτήματος
74
Calle Gonemi
Οδός Πετρίδου
Εν ή υπάρχει και οικία του δι απάσης της πλουσίας αυτού περιουσίας ευεργετήσαντος την νήσον ταύτην
75
Calle Musarol
Οδός Τιμοξένου
Αρχαίου Κερκυραίου ποιητού
76
Calle Papandi
Οδός Υπαπαντής
Εν ή υπάρχει η ομώνυμος εκκλησία
77
Mura
Οδός Δονζελότου
Στρατηγού κυβερνήσαντος την Κέρκυραν επί Γάλλων μέχρι της ιδρύσεως της Αγγλικής προστασίας
78
(Ανώνυμος)
Οδός Τελωνείου
Άγουσα εις το κατάστημα τούτο






Προς τούτοις η παραθαλάσσιος οδός Γαρίτσης και Ανεμομύλου ωνομάσθη οδός Φαιάκων, από των αρχαιοτέρων κατοίκων της νήσου· η μετά την πρόχωσιν οδός εκ της αχυραποθήκης Αγίας Ιουστίνης μέχρι της άκρας του Ανεμομύλου Λεωφόρος Ιάσωνος, και η ετέρα οδός εκ του όπισθεν μέρους οικίας Τζουκαρίνα μέχρι της Αγίου Ιωάννου κατά το εσωτερικών Ανεμομύλου οδός Σωσιπάτρου, εν ή υπάρχει η παλαιά εκκλησία των δύο τούτων Αγίων Αποστόλων, οίτινες κατά τον πρώτον μετά Χριστόν αιώνα εδίδαξαν τοις Κερκυραίοις την Χριστιανικήν πίστην, και υπέρ αυτής ενταύθα εμαρτύρησαν. Η εσωτερική οδός του προαστείου Γαρίτσης οδός Ελισάβετ, εις ανάμνησιν της Αυτοκρατείρας της Αυστρίας, ήτις διέμεινεν επί τινά καιρόν εν τη επαύλει του Βασιλέως· η οδός η άγουσα εκ της Βασιλικής Πύλης προς την θέσιν Κοτζέλα  οδός Κολοκοτρώνου, εις ανάμνησιν της ενταύθα διαμονής του ήρωος τούτου της νέας Ελλάδος·  η προς την μονήν Υ.Θ. Πλατυτέρας, η οδός εκ της Πλατυτέρας μέχρι των καταλυμάτων των Παργίων οδός Παργίων, καταφυγόντων ενταύθα μετά την πώλησιν της πατρίδος των, τέλος η διασχίζουσα εν τω μέσω το προάστειον Μαντουκίου οδός Βότζαρη, εις ανάμνησιν Μάρκου του Βότζαρη διαμείνοντος ενταύθα επί τινά καιρόν.   

Γεράσιμος Δημουλάς

2 σχόλια:

  1. Απαντήσεις
    1. Ιταλός γιατρός, γεννηθείς στην Κέρκυρα όπως φαίνεται: https://data.bnf.fr/15104887/pietro-antonio_bondioli/ και http://www.treccani.it/enciclopedia/pietro-antonio-bondioli_(Dizionario-Biografico)/

      Διαγραφή