Σάββατο 25 Ιουνίου 2011

Κορφιάτικοι Θρύλοι – μέρος γ΄

Ένας Ηπειρώτης ασκητής στις Νυμφές
            Απ’ ότι φαίνεται το ειδυλλιακό, προ αιώνων (αλλά και σήμερα ως ένα βαθμό), τοπίο των Νυμφών τση βόρειας Κέρκυρας πέρα από τσι νύμφες που σύχναζαν εκεί, προσέλκυσε και έναν Ηπειρώτη μοναχό που το επέλεξε ως τόπο ασκητισμού. Έτσι τουλάχιστον αναφέρει μια ντόπια θρησκευτική λαϊκή δοξασία.
Ο θρύλος αυτός μας γυρίζει πίσω στον χρόνο κάπου στον 5ο με 6ο αιώνα μ.Χ.. Η Κέρκυρα ανήκει στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και η εικόνα του τοπίου της δεν έχει καμμία σχέση με την σημερινή. Σε εκείνα τα χρόνια, επιθυμώντας να πλησιάσει τα θεία, ήρθε ένας μοναχός από την Ήπειρο στο νησί, στην περιοχή των σημερινών Νυμφών. Μαγεμένος (δεν ξέρουμε αν έβαλε καμμιά νύμφη το χεράκι της για να γίνει αυτό) από το τοπίο αποφάσισε να εγκατασταθεί. Βολεύτηκε σε μια σπηλιά που σκάλισε σε κάτι βράχους και συνέχισε εκεί την ασκητεία του.
Μάλλον θα κυλούσε ήρεμα εκεί πάνω η ζωή του, με προσευχές, ανάμεσα στα ρυάκια και μες τα δάση (μπορεί να του κανε και καμμιά νύμφη παρέα). Αυτό όμως δεν ίσχυε για του γονείς του στην Ήπειρο. Ήταν σε αναμμένα κάρβουνα καθότι δεν μπορούσαν να αποδεχτούν την επιλογή του γιόκα τους. Ανέλαβαν δράση λοιπόν και κίνησαν να τον βρουν και να τον γυρίσουν με το στανιό πίσω. Μπάρκαραν σε ένα καράβι και τράβηξαν για Κέρκυρα. Ο μοναχός όμως τσου αντιλήφθηκε και μη θέλοντας να γυρίσει πίσω έλαβε τα μέτρα του. Κατά μια εκδοχή έσκαψε τον τάφο του και ξάπλωσε μέσα κατά άλλη μπήκε σε μια σπηγιά και άρχισε να προσεύχεται. Η κατάληξη όμως είναι ίδια και στις δύο περιπτώσεις. Ένας μεγάλος βράχος, που υψώνονταν από πάνω του, έπεσε και σφράγισε τον τάφο του (ή την είσοδο της σπηγιάς στην άλλη περίπτωση) και μαζί το πεπρωμένο του, ορίζοντας έτσι την τελευταία του κατοικία.

Ασκηταριό Νυμφών: Το σημείο που λένε πως εκτυλίχθηκε το δράμα του ασκητή. Η μαρμάρινη πλάκα στα αριστερά αναφέρει το γεγονός.

Όταν έφτακαν οι γονείς του ήταν ήδη πολύ αργά. Έκαναν κάποιες απέλπιδες προσπάθειες να σπάσουν τον βράχο αλλά αυτός έβγαζε σπίθες όταν τον χτυπούσαν. Έτσι σεβόμενοι την επιθυμία του γιού τους εγκατέλειψαν την προσπάθεια να τον πάρουν. Έχτισαν το μοναστήρι και εγκαταστάθηκαν και οι ίδιοι εκεί για να μονάσουν.
Σε μια άλλη βερσιόν του θρύλου ο Ηπειρώτης ασκητής έχει παρόμοιο τέλος αλλά όχι για να μην τον γυρίσουν οι γονείς του πίσω αλλά για να μην πέσει στα χέρια πειρατών κατά την διάρκεια μιας επιδρομής εναντίον του νησιού.
Η τοποθεσία που υποτίθεται διαδραματίστηκαν τα γεγονότα είναι στο Ασκηταριό Νυμφών. Σαφείς ενδείξεις που να φανερώνουν πραγματικές πτυχές σε αυτήν την ιστορία δεν υπάρχουν. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η παρακείμενη στο Ασκηταριό μονή Παντοκράτορος, τεκμηριωμένα, λειτουργούσε ήδη πριν από το 1371 και χαρακτηρίζονταν θαυματουργή. Πάντως στην τοποθεσία υπάρχει μια μαρμάρινη πλάκα μπροστά σε ένα βράχο που μνημονεύει το γεγονός.

Αδρεφοχτόνοι
Και μιας και ανεβήκαμε μέχρι τσι Νυμφές ας πούμε και για μια άλλη ιστορία από εκεί απάνου. Σχετίζεται με την αυστηρή ηθική των παλαιότερων χρόνων και μοιάζει βγαλμένη από διήγημα του Ντίνου Θεοτόκη.
Στην ιστορία αυτή δύο αδρέφια πληροφορούνται για τον έρωτα τσ’ αδερφής και αποφασίζουν να την τιμωρήσουν. Την έπιακαν το λοιπόν και τσ’ έδεσαν τα χέρια με ένα σκοινί πάνω από το κεφάλι. Την άλλη άκρη του σκοινιού την εδέσανε στο σαμάρι του αλόγου τους. Δίχως δισταγμό χτύπησανε απότομα το ζώο το οποίο ξαφνιάστηκε και αφηνίασε. Αρχίνισε έτσι μια ξέφρενη κούρσα σέρνοντας ξοπίσω του το σώμα τσ’ άτυχης κόρης που χτυπιόνταν αναλέητα στο ανώμαλο έδαφος ενός ξερότραφου. Φυσικά ο θάνατος από τα αλλεπάλληλα χτυπήματα δεν άργησε να την εύρει και έτσι μετά από λίγη ώρα το άλογο βρέθηκε να σέρνει ένα κουφάρι. Το ζώο εκάλμαρε κάποια στιγμή και σταμάτησε δίνοντας την ευκαιρία στα αδρέφια να το πιάκουν. Αυτά έλυσαν το σκοινί και ποιώντας την νήσσα διέδωσαν πως βρήκαν εκεί το πτώμα τσ’ αδερφής τους, ρίχνοντας το φταίξιμο στο άμοιρο το ζώο που αφηνίασε.
Έτσι αυτά την έβγαλαν καθαρή ενώ η κόρη τράβηξε για τα ουράνια. Όμως σε αντίθεση με άλλους μύθους αυτή δεν γύρισε πίσω να στοιχειώνει τσου ζωντανούς για τον άδικο χαμό τση. Άφηκε μόνο μια υπερφυσική σφραγίδα στον τόπο του μαρτυρίου της ώστε να μην ξεχαστεί εντελώς. Ένα διακριτικό αλλά επίμονο άρωμα λεμονανθού που θέλγει τους περαστικούς από την περιοχή του συμβάντος κατά τις μεσημεριάτικες ώρες. Παρόλο που δεν υπάρχουν λεμονόδενδρα εκεί κοντά.

Το ποταμάκι στην κοιλάδα του Ασκηταριού. Στέκι των νυμφών και ναϊάδων.
 
Πηγές
  • Η έννοια του δικαίου στις Λαϊκές δοξασίες, Γ. Χυτήρης – Κερκυραϊκά χρονικά τόμος XIX
  • Διαδίχτυο
  • Ντόπιοι

2 σχόλια:

  1. Εξαιρετικό. Στην παρακάτω διεύθυνση μπορούμε να δούμε και μερικά πλάνα από την περιοχή. http://girismata.skai.gr/default.asp?pid=2&vid=878&rid=34&cid= . Μου προκαλεί φοβερή εντύπωση ότι μιλάμε για πρωτοβυζαντινά χρόνια. Με εκνευρίζει , βέβαια, το γεγονός ότι αν και εργαζόμουν στην ευρύτερη περιοχή και επισκέφτηκα πολλά σημεία (νεροτρουβιές, Πλάτωνας Νυμφών κτλ) δεν γνώρισα από κοντά αυτή την περιοχή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Επιβάλλεται μια βόλτα σ' αυτό το, σχετικά άγνωστο, ιδιαίτερο μέρος. Thanks για το link. Χρήσιμο για την περιγραφή της τοποθεσίας που είναι στα σκαριά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή